یکصد روز پس از پرتاب، اولین تصویر ماهواره لندست ۹ به زمین مخابره شد

ماهواره لندست 9 ‌(Landsat 9)، که طی مأموریت مشترک سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده (USGS) و سازمان ملی هوا فضای این کشور معروف به ناسا (NASA) در 27 سپتامبر 2021 پرتاب شد، اولین تصاویر خود از زمین را اخذ کرده است. تصاویری که اپراتورهای (این مأموریت) از آن به عنوان "نور اول" (first light) یاد می‌کنند، همگی در 31 اکتبر گرفته شده‌اند و چشم‌اندازی از نحوۀ ادامه مأموریت تصویربرداری ماهواره‌ای لندست و بهبود روند تقریباً 50 سالۀ آن ارائه می‌دهند.
لازم به توضیح است که ماهوارۀ پایش زمین لندست 9، در 27 سپتامبر سال جاری میلادی از سکوئی واقع در پایگاه نیروی هوائی وندنبرگ (Vandenberg) به فضا پرتاب شد و در مدار زمین قرار گرفت. اگر چه ناسا مسئولیت ساخت‌، پرتاب و آزمایش این ماهواره را برعهده دارد، ولی اداره این ماهواره و آرشیو، مدیریت و توزیع داده‌های آن با سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده است.

ضریب مقیاس در سیستم تصویر و تأثیر آن بر روی طول

گیرنده‌های جی‌ان‌اس‌اس (GNSS) نقاط برداشت شده را در سیستم مختصات WGS84 مختصات‌دهی می‌کنند. از آنجا که سیستم مختصات WGS84 بر پایه یک دیتوم بیضوی تعریف شده است، در نتیجه کمیت‌های طول و مساحت بر روی سطح بیضوی، شامل انحنا بوده و ترسیم آنها بر روی یک صفحه افقی امکان‌پذیر نیست. برای حل این محدودیت از سیستم‌های تصویر استفاده می‌شود. اما نکته‌ای که در اعمال سیستم تصویر مهم است، اعوجاج در اندازه‌گیری‌هاست که منجر به تغییر اندازه طول و مساحت می‌شود. این اعوجاج با کمیت ضریب مقیاس تعیین می‌گردد. این کمیت سه نوع است، یکی گرید (GSF) که تبدیل طول از صفحه گرید به طول بر روی سطح بیضوی (h = 0) است. دوم، ارتفاعی (ESF) است که اثر ارتفاع از سطح بیضوی را اعمال نموده و طول روی سطح بیضوی را به طول افقی بر روی سطح زمین تبدیل می‌کند. سوم، ترکیبی (CSF) است که از ضرب دو ضریب GSF و ESF بدست می‌آید و به طور مستقیم، طول روی صفحه گرید را به طول افقی روی سطح زمین تبدیل می‌کند.

فتوگرامتری پهپاد چالشها و راهکارها

قابل توجه همکاران علاقه مند به مباحث فتوگرامتری پهپاد

سخنرانی آقای دکتر محمد سعادت سرشت رئیس گروه تحقیقاتی فتوگرامتری رباتیک

آزمایشگاه فتوگرامتری بردکوتاه دانشکده مهندسی نقشه برداری و مطالعات مکانی

پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران

اردیبهشت 1400

قابل توجه کارشناسان محترم رسمی دادگستری

راه اندازی سامانه پیامکی شناسائی محصولات سازمان نقشه برداری کشور

از این پس با ارسال مختصات منطقه مورد نظر به سرشماره 10006318 می توانید از  داده‌های موجود مورد نیاز خود در  این سازمان مطلع گردید.

ContextCapture Center محصول شرکت قدرتمند Bentley یک نرم افزار طراحی و ساخت مدل‌های سه بعدی است که نسخه جدید آن به تازگی منتشر شده و قابلیت‌های بسیاری به آن افزوده شده است. این نرم افزار قادر است با استفاده از عکس‌های معمولی از یک جسم ثابت، مدل سه بعدی آن جسم را بسازد؛ برای کار با این نرم افزار فقط کافی است تا از یک جسم ساکن در جهت‌های مختلف عکس‌های متعددی تهیه کنید و سپس تمامی عکس‌ها را وارد برنامه کنید و اجازه دهید برنامه عکس‌های وارد شده را آنالیز کند، در نهایت به شما مدل سه بعدی ساخته شده را ارائه خواهد کرد و می‌توان از آن خروجی گرفت و در سایر نرم افزارهای سه بعدی از آن استفاده کرد.

استارت آپ های مبتنی بر فناوری اطلاعات مکانی و هوش مصنوعی در کنترل و مبارزه با اپیدمی کرونا

کرونا از جمله ویروس بیماری‌زایی است که همه جهان و نه تنها یک جغرافیای خاص را تحت تاثیر خود قرارداده و منجر به ایجاد مشکلات اقتصادی بی‌شماری شده است و در  بازار عرضه و تقاضا تاثیر شگرفی نهاده است.

جزوات و مستندات مربوط به دوره برونسپاری تهیه عرصه

نحوه خرید نقشه و عکس هوائی از سازمان نقشه برداری کشور

نمونه تصاویر هوائی آنالوگ

داده های زیر مربوط به عکس های هوائی انالوگ قدیمی منطقه کوهستانی مسکونی با مقیاس 1:10000 می باشد .

با استفاده از لینک مقابل هر عکس هوائی انالوگ ارائه شده در جدول زیر می توانید عکس ها را دانلود نمائید.

این داده ها با هدف استفاده دانشجویان و پژوهشگران عزیز در سایت www.Ayazi.ir منتشر گردیده و استفاده از آن برای اهداف اجرائی ممنوع می باشد.

نمونه تصاویر هوائی رقومی

داده های زیر مربوط به عکس های هوائی رقومی منطقه شهری با قدرت تفکیک بالا می باشد که در دو مقطع با 5 سال فاصله زمانی عکسبرداری گردیده است.

این داده ها با هدف استفاده دانشجویان و پژوهشگران عزیز در سایت www.Ayazi.ir منتشر گردیده و استفاده از آن برای اهداف اجرائی ممنوع می باشد.

چند نکته در زمینه تشخیص اراضی ملی و مستثنیات

 در زمینه زمین مرجع کردن عکسهای هوائی بویژه استفاده از عکسهای هوائی 1:20000 دهه چهل شمسی در زمینه تشخیص اراضی ملی چند نکته تکمیلی باستحضار میرسد:

1- با توجه به قانون ملی شدن جنگل‌های کشور (مصوب 27/10/1341 هيأت‌وزيران) و نیز ماده 9 آیین نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری مصوب 1373.7.16 ، یکی از منابع قابل استناد در این زمینه عکس های هوائی پوششی کشور در سالهای 1345 تا 1349 می باشد که به مقیاس 1:20000 عکسبرداری گردیده است.

2-  پس از معاینه محل و نقشه برداری از اراضی متنازع فیه باید جفت عکس هوائی مربوطه از طریق اندکسهای سازمان نقشه برداری و سازمان جغرافیائی شناسائی و پس از زمین مرجع نمودن با استفاده از علائم عکسی گوشه عکس Fiducial Mark و نیز نقاط کنترل (نقاطی که در عکس و زمین معلوم بوده و در مرحله نقشه برداری مختصات دقیق آن تعیین گردیده است) نسبت به جانمائی محدوده متنازع فیه روی عکس هوائی اقدام گردد.

جدول تبدیل واحدها

نگاهی به طرح تهیه نقشه های 1:25000 پوششی کشور

1. مقدمه :

اطلاعات مکانی پایه بویژه نقشه های پوششی هر کشور از شاخصهای توسعه آن کشور بوده و یکی از مولفه های مدیریت و برنامه ریزی پروژه های عمرانی کشور بشمار می رود.

پس از تاسیس سازمان نقشه برداری کشور در سال 1332 عملیات عکسبرداری به مقیاس 1:55000 در سالهای 1335 تا 1337 برای کل کشور انجام گردید. این پرواز در راستای طرح تهیه نقشه های موسوم به عملیات مشترک ( این نقشه ها برای عملیات مشترک زمینی دریایی و هوایی و هوابرد و ژاندارمری و ... تهیه شده است) انجام گرفت و هدف تهیه نقشه با مقیاس 1:250000 بود. باتوجه به اینکه بالاترین سقف پرواز مقیاس 1:55000 بود، عکسبرداری در این مقیاس انجام شد و با توجه به محدودیت میز دستگاه های آنالوگ قدیمی (مولتی پلکس) نقشه ها با مقیاس 50000 تبدیل گردید و از پلات های 1:50000 نقشه های 1:250000 تهیه شد. بعد از گذشت چند سال از پلات های 1:50000 نقشه های 1:50000 تهیه گردید. به همین دلیل با توجه به طراحی اولیه، دقت نقشه های 1:50000 متناسب با این مقیاس نیست.

سری دوم عکسبرداری پوششی ایران توسط سازمان نقشه برداری کشور با مقیاس 1:20000 از سال 1343 (1964 میلادی) آغاز و تا سال 1349بخش عمده ای از کار انجام گردید. با توجه به قانون ملی شدن جنگل‌های کشور (مصوب 27/10/1341 هيأت‌وزيران) و نیز ماده 9 آیین نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری مصوب 16/7/1373، یکی از منابع قابل استناد در زمینه تشخیص اراضی ملی از مستثنیات، عکس های هوائی پوششی کشور در سالهای 1345 تا 1349 می باشد.

در دهه هفتاد و دوران سازندگی، تولید نقشه های پوششی کشور با مقیاس مناسب در قالب طرح تهیه نقشه های 1:25000 بعنوان یکی از فعالیتهای اصلی سازمان نقشه برداری کشور برنامه ریزی گردید. بود. این نقشه ها به عنوان اولین محصول رقومی پوششی کشور، تحولی در اطلاعات مکانی کشور محسوب می شود و سبب ارتقاء قابل توجه منابع اطلاعاتی علوم ژئوماتیک در سال های بعد در کشور شده است.

پایگاه داده مکانی پایه کشور

1. مقدمه

ایده اصلی ایجاد اين پایگاه داده مکانی کشور بر اساس نيازي كه براي بازنگري نقشه‌هاي مقیاس 1:25000 احساس مي‌شد، در سال 1390 در اداره کل نقشه برداری شمالشرق بنا نهاده شد. این نقشه‌ها، که در جریان طرحی مبنی بر تهیه نقشه‌های پوششی کشور با مقیاس 1:25000 به اتمام رسیده است، شامل اطلاعات مکانی و توصیفی می‌باشند. پایگاه داده مکانی مذکور در سالهای 1391 و 92 به کل کشور تعمیم داده شده و اقدامات انجام شده روی کلیه بلوکهای کشور در حال پیاده سازی می باشد.

اطلاعات برداري، رستري و توصيفي جمع‌آوري‌شده در قالب شیت بوده و به منظور استفاده مناسب از آنها نياز به یک پایگاه داده‌های مکانی می‌باشد. این مهم از طریق اتصال و هماهنگ‌سازي این نقشه‌ها در قالب یک نقشه کلی میسر می‌باشد. بر اساس استاندارد تهيه نقشه‌هاي 25000 در سازمان نقشه‌برداري پس از استخراج اطلاعات برداري به روش فتوگرامتري هوايي نقشه‌ها گويا مي‌شوند و اطلاعات توصيفي مربوط به عوارض به آنها متصل مي‌شود. اين اطلاعات در نرم افزار مايكرواستيشن و با كمك يك نرم افزار پايگاه داده مانند Oracle يا Access به عوارض متصل مي‌شوند. پایگاه داده پوششی کشور برای 144 بلوک کشور در اداره کل نقشه‌برداري شمالشرق با استفاده از اين دو منبع داده و با طراحی ساختار داده مناسب نقشه های پوششی و اجرای مراحل آماده سازی داده ها از قبیل تبدیل مختصات، اصلاح ساختار هندسی و توصیفی، یکپارچه سازی عوارض در سطح بلوک و ... تولید گردید.

در کنار پایگاه داده مکانی 1:25000 کشور، پایگاه داده های مکانی نقشه های بزرگ مقیاس و نیز پایگاه داده مکانی رستری که در برگیرنده تصاویر ماهواره ای و عکسهای هوائی (عکسهای آنالوگ که با کیفیت مناسب اسکن گردیده و نیز تصاویر رقومی رنگی)  پیش بینی گردیده است که در کنار هم پایگاه داده اطلاعات مکانی کشور را تشکیل میدهد.

تاریخچه عکسبرداری شهر مقدس مشهد

یکی از روشهای متداول تهیه نقشه های شهری بویژه در شهر های بزرگ که امکان نقشه برداری زمینی در آنها وجود ندارد ،تهیه نقشه از طریق عکسبرداری هوایی و به اصطلاح روش فتوگرامتری می‌باشد.

سابقه عکسبرداری درایران به سال 1334 باز می‌گردد که توسط سازمان نقشه برداری کشور انجام می‌گرفته است. شهر مقدس مشهد نیز از سال 1335 دارای عکس هوائی در مقیاس 1:6000 و 1:40000 می‌باشد. بعد از آن سال مشهد مقدس در سالهای مختلف عکسبرداری شده است که برخی از این عکسها به نقشه تبدیل شده اند.

روشهای تعیین شمال (بدون وسیله)

انواع شمال :

1. شمال جغرافيايي يا شمال حقيقي كه امتداد قسمتي ازنصف النهار است كه ازقطب شمال مي گذرد.
2. شمال مغناطيسي كه هميشه امتداد عقربه مغناطيسي قطب نما در حالت آزاد رو به آن قرار دارد.
3. شمال شبكه كه امتداد محور y ها در روي نقشه استاندارد می باشد.               

پيدا كردن شمال به طرق زیر امكان پذير مي باشد:

1-شاخص آفتابي :

خورشيد هميشه بامداد از شرق طلوع مي كند ظهر در جنوب است و شامگاهان در مغرب غروب مي كند. بنابراين با دانستن هريك از جهات شمال را مي شود پيدا كرد يعني موقع طلوع آفتاب اگر طوري بايستیم كه دست راست ما به طرف خورشيد باشد و دست چپ باختر و روبروي ما شمال و پشت سر ما جنوب خواهد بود.

تاریخچه عکسبرداری هوائی در ایران

یکی از روشهای متداول تهیه نقشه بویژه نقشه‌برداری از مناطق وسیع و شهرهای بزرگ و نیز مناطقی که امکان نقشه برداری زمینی در آنها وجود ندارد، نقشه برداری هوائی یا روش فتوگرامتری می‌باشد که پس از طراحی پرواز و عکسبرداری هوایی، نقشه با طی مراحل تبدیل عکس به نقشه، تهیه می گردد.

اولین عکسبرداری هوائی در ایران در سال ۱۳۳۱ از حوزه زاینده رود اصفهان  توسط شرکت K.L.M به منظور انجام امور عمرانی آن حوزه انجام گرفت. از سال ۱۳۳۲ با آغاز فعالیت سازمان نقشه برداری کشور، به صورت پیوسته عکسبرداری هوایی انجام گرفته‌ است

بطور کلی عکسبرداری پوششی کشور ( از تمامی مناطق کشور ) در مقیاس‌های پنجاه و پنج هزارم مربوط به دهه سی هجری شمسی، بیست هزارم مربوط به دهه چهل و چهل هزارم مربوط .به دهه هفتاد انجام گرفته است. همچنین عکسبرداری هوایی ده‌هزارم و پنج هزارم از اکثر شهرهای کشور از سال 1335تا کنون توسط سازمان نقشه برداری کشور انجام گرفته است.

شايد گاهي مايل باشيد روز تولد خود يا نزديكانتان و يا مناسبتهاي خاص را بدانيد. تقويم قرن به شما كمك مي كند تا اين كار را براي تاريخهائي كه در قرن چهاردهم شمسي هستند راحت تر محاسبه نماييد.